‘Back to Buta’ Okapi Project (Congo)
Bedreigde diersoort:
de okapi
Meer dan honderd jaar na de aankomst van de allereerste okapi in ZOO Antwerpen zet AZF alles in het werk om deze elegante en mysterieuze diersoort een veilige, permanente thuis te geven. Ze doet dat met dezelfde vooruitstrevende visie als in het bonoboproject en met een ongeëvenaarde kennis
van de soort.
Waarom de okapi?
Ons verhaal start al in 1919. Toen kwam de allereerste okapi in ZOO Antwerpen aan. Het dier heette ‘Buta’, net zoals de hoofdstad van de provincie Bas-Uele waar de okapi in de natuur voorkomt. Daarom zijn deze locatie én deze diersoort de Antwerp Zoo Foundation zo dierbaar. Echter, door jacht en ontbossing slinken de overlevingskansen van de okapi.
De Foundation schrijft nu aan een rooskleuriger verhaal voor de okapi waarin groene economie en de AZF-aanpak een hoofdrol spelen.
Samen op zoek
- HOTSPOT:
De hotspot voor okapi’s is nog niet helemaal nauwkeurig bepaald. Okapi’s zijn schuwe dieren. Ze leven in een dichtbegroeid woud van naar schatting 300.000 km². Daarom zijn ze zeer moeilijk op te sporen. De AZF-medewerkers doorkruisten maandenlang de wouden op zoek naar de dieren. Samen met de lokale bevolking en via observatie en gps-trackers identificeerden ze al de eerste hotspots in een dichtbebost woud van 500 km² groot. AZF zet zich actief in om de hotspots steeds nauwkeuriger en concreter te definiëren.
2. LIVING LANDSCAPE:
Samen met de lokale overheden en de lokale bevolking brengt AZF het werkingsgebied rond de hotspot in kaart. Ze zet daarbij in op enerzijds de bescherming van de okapi en anderzijds de ruimtelijke ordening van het afgebakende gebied.
AZF en de lokale bevolking tekenen samen uit welke gebieden ze herbestemmen naar onder andere gemeenschapsbossen en landbouwgronden. Dat gebeurt met het volste respect voor de lokale gewoontes en tradities.
Samen met de lokale overheden schept AZF duidelijkheid in het eigendomsrecht van gronden. Dat versterkt het verantwoordelijkheidsgevoel van de bevolking tegenover die gebieden. Met hen en met de overheid legt AZF de invulling van de gebieden vast.
3. LAND USE:
AZF geeft bestaande gronden een nieuwe bestemming. Vooral het gemeenschapsbos speelt hier een cruciale rol: het verzoent de conservatie van de okapi én een duurzame economie. De lokale bevolking kan handeldrijven met de producten die de mensen in het bos vinden, zoals honing en rupsen. Daarvoor moeten ze geen woud kappen.
4. VOETEN IN DE MODDER:
Het tienkoppige expertenteam gaat letterlijk ‘back to Buta’.
- Ondernemers die handelen of produceren zonder (het woud van) de okapi’s in gevaar te brengen, kunnen op de steun van AZF rekenen. Zo deelt AZF zaden uit aan landbouwers om hun teelt te vernieuwen of te versterken. Daarnaast koopt ze ook oogsten op om de lokale landbouwactiviteit economisch rendabel te maken.
- AZF helpt dorpen ter plaatse om een gemeenschappelijke toekomstvisie te ontwikkelen. Alles vertrekt vanuit de lokale bewoners. AZF houdt rekening met lokale tradities rond machtsverhoudingen, maar besteedt ook bijzondere aandacht aan de inspraak van vrouwen. Het team van AZF werkt daarvoor samen met een lokaal ontwikkelingscomité dat verkozen is door de dorpelingen en voorgezeten wordt door de ‘chef de village’.
Als stamboekhouder zijn we er fier op dat wij deze prachtdieren op onze eigen en unieke manier beschermen en houden.
5. COHABITATIE:
De okapi en de lokale bevolking leven harmonieus samen in de gemeenschapsbossen. De eigendomsrechten vergroten ook de betrokkenheid van de gemeenschap. In een later stadium kan (kleinschalig) okapitoerisme nog voor extra inkomsten zorgen.
6. FUTUREPROOF:
AZF leidt de lokale bevolking in en rond Buta op om de duurzame aanpak op de lange termijn te verzekeren. Ze ondersteunt jonge Congolezen om in de lokale universiteiten te studeren en neemt hen mee in de AZF-visie. Door de ‘chef de village’ en de lokale overheden zo nauw te betrekken bij het project, laat AZF als katalysator de juiste mensen samenwerken aan een leefbare langetermijnoplossing. Een regio waarin de eenheid tussen mens, dier en natuur troef is, dat is het streefdoel.
Lomako Bonobo (Congo)
De mens deelt 98 procent van zijn DNA met de bonobo. Dat het lot van deze intelligente primaat AZF zo nauw aan het hart ligt, is dan ook geen complete verrassing. De situatie ziet er vandaag helaas niet rooskleurig uit: ontbossing en de handel in woudvlees bedreigen het voortbestaan van deze inspirerende dieren en hun habitat. Met hart en ziel zet AZF zich in om het leven van bonobo’s te verbeteren.
De Zegge (Geel, België)
Natuurreservaat De Zegge is een kwetsbaar paradijs voor zeldzame fauna en flora en één van de schaarse plekken in België waar nog een unieke moerashabitat met belangrijk laagveen voorkomt. Een veen houdt koolstof vast en vormt zo een baken in de strijd tegen klimaatopwarming. De Zegge staat echter enorm onder druk, want de waterhuishouding wordt bedreigd. Ook in eigen land werkt AZF graag aan een harmonieuze toekomst voor mens, dier en natuur.